ഏറ്റവും പ്രിയപ്പെട്ട ഒന്നിന്റെ നഷ്ടപ്പെടല് ഒരു വ്യക്തിയില് ആഴത്തിലുള്ള വൈകാരികവൈഷമ്യവും കഠിനമായ ശാരീരികവേദനയും സൃഷ്ടിച്ചേക്കും. ഒരു വ്യക്തിയ്ക്ക് മറ്റൊരാളോടുള്ള സ്നേഹത്തിന്റേയും മാനസിക അടുപ്പത്തിന്റേയും തോതിനനുസൃതമായി അയാളിലുണ്ടാകുന്ന വിഷമതയിലും വ്യതിയാനമുണ്ടാകാം. മനുഷ്യമസ്തിഷ്കത്തിലെ പ്രധാനഭാഗത്തിന്റെ പ്രവര്ത്തനങ്ങള് സജീവമാക്കുന്നതില് സ്നേഹമെന്ന വികാരത്തിന്റെ പ്രതിഫലവും ആസക്തിയും സുപ്രധാനപങ്ക് വഹിക്കുന്നുവെന്നാണ് പുതിയൊരു പഠനഫലം സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. മയക്കുമരുന്ന് പോലുള്ള ലഹരിപദാര്ഥങ്ങള് ഉപയോഗിക്കുന്നവരിലും വീഡിയോ ഗെയിം ശീലമാക്കിയവരിലും ഉണ്ടാകുന്ന പെരുമാറ്റങ്ങള്ക്ക് പിന്നില് പ്രവര്ത്തിക്കുന്ന മസ്തിഷ്കഭാഗമാണ് സ്നേഹത്തിന്റെ ‘വരുംവരായ്കകള്’ നിശ്ചയിക്കുന്നതെന്നാണ് പഠനം പറയുന്നത്. നാം സ്നേഹിക്കുന്ന വ്യക്തികളില് നമ്മള് അടിമപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, അക്കാരണത്താലാണ് ബ്രേക്കപ്പ് പോലുള്ളതോ പ്രിയപ്പെട്ടയാളിന്റെ വേര്പാടോ പല വ്യക്തികളേയും തീവ്രദുഃഖത്തിലേക്ക് തള്ളിവിടുന്നത്. .
ഒക്സ്ഫോര്ഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സിന്റെ സെറിബ്രല് കോര്ട്ടെക്സ് ജേണലില് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പഠനം വിവിധതരത്തിലുള്ള സ്നേഹം- പ്രണയം, കുടുംബത്തോടുള്ള ഇഷ്ടം, സുഹൃത്തിനോടുള്ള സ്നേഹം, വളര്ത്തുമൃഗങ്ങളോടുള്ളത്, പ്രകൃതിയോടുള്ളത്- എത്തരത്തിലാണ് മസ്തിഷ്കത്തില് സ്വാധീനം ചെലുത്തുന്നതെന്ന് വിശദീകരിക്കുന്നു. ഫിന്ലന്ഡിലെ ആള്ട്ടോ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലെ ഗവേഷകരാണ് പഠനത്തിനുപിന്നില്. വ്യത്യസ്തതരത്തിലുള്ള സ്നേഹവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുള്ള മസ്തിഷ്കപ്രവര്ത്തനത്തെ വിശദമാക്കുന്നതിനോടൊപ്പം സാമൂഹികധാരണയുമായി ബന്ധമുള്ള മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ വിവിധമേഖലകളെ ഈ പ്രവര്ത്തനങ്ങള് സജീവമാക്കുന്നതായും പഠനം കണ്ടെത്തി. എല്ലാ തരത്തിലുള്ള സ്നേഹത്തിന്റേയും പൊതുസംഗതിയെന്നത് തലച്ചോറിന്റെ പ്രതിഫലവ്യവസ്ഥയെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്നു എന്നതാണെന്നും പഠനം കണ്ടെത്തി. കൂടാതെ ആസക്തി നിറഞ്ഞ പെരുമാറ്റങ്ങള്ക്ക് പിന്നിലും ഇതാണ് എന്നതും ഗവേഷകര്ക്ക് മനസ്സിലാക്കാനായി എന്ന് പഠനത്തില് പറയുന്നു.
പ്രണയവും ദീര്ഘകാല വ്യക്തിബന്ധങ്ങളും തലച്ചോറിന്റെ പ്രതിഫല-ആസക്തി വ്യവസ്ഥകളെ ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നുണ്ടെന്ന കാര്യം ഈ പഠനം സ്ഥിരീകരിക്കുന്നതായി ഐന്സ്റ്റീന് കോളേജ് ഓഫ് മെഡിസിന്, ന്യൂയോര്ക്കിലെ ന്യൂറോ സയന്റിസ്റ്റായ ലൂസി ബ്രൗണ് പറഞ്ഞു. ഒരാള് സ്നേഹബന്ധത്തിലായിരിക്കുമ്പോള് മസ്തിഷ്കം ഏതുവിധത്തിലായിരിക്കുമെന്നതിന്റെ കൂടുതല് വ്യക്തമായ ചിത്രം ഈ പഠനം നല്കുന്നുണ്ടെന്നും അവര് കൂട്ടിച്ചേര്ത്തു.
തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട വ്യക്തികളിലാണ് ഗവേഷകര് പഠനം നടത്തിയത്. ഇതിനായി ബ്രെയിന് സ്കാനിങ് ടെക്നിക്കായ ഫങ്ഷണല് മാഗ്നെറ്റിക് റിസൊണന്സ് ഇമേജിങ് (fMRI) ആണ് ശാസ്ത്രജ്ഞര് ഉപയോഗപ്പെടുത്തിയത്. സ്വന്തം കുഞ്ഞ്, പങ്കാളി, സുഹൃത്ത് എന്നിവരുമായി കൂടുതല് തീവ്രമായ വ്യക്തിപരബന്ധങ്ങളാണ് വ്യക്തികള്ക്കുള്ളതെന്നും ഇത് മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ പ്രതിഫലവ്യവസ്ഥയെ കൂടുതലായി ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്നതായും പഠനത്തിന് നേതൃത്വം നല്കിയ പാര്ട്ടൈല് റിന്നെ ഡച്ച് വെല്ലിനോട് പ്രതികരിച്ചു. വിചാരം, വികാരം, വിവേകം തുടങ്ങിയവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മസ്തിഷ്കഭാഗങ്ങളുടെ പ്രവര്ത്തനങ്ങളേയും വ്യക്തികളിലെ സ്നേഹമെന്ന വികാരം സജീവമാക്കുന്നതായും പഠനം കണ്ടെത്തി. സാമൂഹികസാഹചര്യങ്ങളിലെ മസ്തിഷ്കപ്രവര്ത്തനങ്ങളില് വ്യത്യാസമുള്ളതായും പഠനം പറയുന്നു.
വളര്ത്തുമൃഗങ്ങളുള്ളവരില് അവയോടുള്ള സ്നേഹം തലച്ചോറിന്റെ പ്രവര്ത്തനങ്ങളെ സ്വാധീനിക്കുന്നതായും പാര്ട്ടൈല് റിന്നെ പറഞ്ഞു. പ്രകൃതിയോടുള്ളതോ കലയോടുള്ളതോ ആയ സ്നേഹവും ചിലവ്യക്തികളില് തീവ്രമായി പ്രകടമാകാം. എങ്കിലും വ്യക്തികളോടുള്ളതില്നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായിരിക്കും ഇത്തരത്തിലുള്ളത്. വ്യത്യസ്തതരത്തിലുള്ള ഇഷ്ടങ്ങള് തലച്ചോറിന്റെ വ്യത്യസ്തഭാഗങ്ങളെ സജീവമാക്കുകയോ ഉത്തേജിപ്പിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നുവെന്നാണ് പഠനം പറയുന്നത്. സ്നേഹമെന്ന വികാരത്തിന് ഒരു വ്യക്തിയുടെ മസ്തിഷ്കപ്രവര്ത്തനങ്ങളെ ഏതുവിധത്തില് സ്വാധീനിക്കാന് സാധിക്കുന്നു എന്നതിലേക്ക് പഠനത്തിന് കൂടുതല് വ്യാഖ്യാനങ്ങള് നല്കാന് സാധിച്ചിരിക്കുകയാണ്.